Έντονος προβληματισμός έχει επικρατήσει στον κλάδο των ηλεκτρολόγων εγκαταστατών από τότε που τέθηκε σε ισχύ, λόγω υπουργικής απόφασης με αριθμό Φ.7.5/1816/88 της 27/02/2004, το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD-384 αντί του Κανονισμού Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (Κ.Ε.Η.Ε.) που ίσχυε πρωτύτερα. Η υπουργική απόφαση καθιστά την εφαρμογή του προτύπου υποχρεωτική κατά την κατασκευή νέων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, κατά την επέκταση παλαιότερων εγκαταστάσεων και κατά την τροποποίηση εγκαταστάσεων που κατασκευάζονται από τις 6 Μαρτίου 2006. Ωστόσο, δεν παρατηρούνται δραματικές αλλαγές στους κανονισμούς εγκαταστάσεων και στον τρόπο υλοποίησής τους.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ "ΕΛΟΤ HD-384 ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ" ΜΕ ΤΟΝ Κ.Ε.Η.Ε.
Αρχικά, η δημιουργία του Προτύπου ΕΛΟΤ HD384 έχει βασικό σκοπό να διασαφηνίσει τα πράγματα που αφορούν στην κατασκευή των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων με κύριο γνώμονα την προστασία ατόμων, κατοικίδιων ζώων και αγαθών από τυχόν κινδύνους λόγω δυσλειτουργίας των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων αυτών. Το περιεχόμενο του Προτύπου ΕΛΟΤ HD-384 χωρίζεται σε επτά ενότητες οι οποίες αναπτύσσονται σε 168 σελίδες. Συνολικά, οι σελίδες ανέρχονται στις 175 συμπεριλαμβανομένων των παραρτημάτων. Τα μέρη (ενότητες) του Προτύπου είναι τα ακόλουθα:
Μέρος 1ο : Γενικά (σκοπός, πεδίο εφαρμογής)
Μέρος 2ο : Ορισμοί (ορισμοί των τεχνικών όρων που χρησιμοποιούνται στο Πρότυπο)
Μέρος 3ο : Προσδιορισμός των γενικών χαρακτηριστικών των εγκαταστάσεων
Μέρος 4ο : Μέτρα προστασίας για ασφάλεια (προστασία έναντι ηλεκτροπληξίας, πυρκαγιάς κλπ)
Μέρος 5ο : Επιλογή και εγκατάσταση ηλεκτρολογικού υλικού (ηλεκτρικές γραμμές, όργανα προστασίας και ελέγχου, γειώσεις και αγωγοί προστασίας, τροφοδοτήσεις για συστήματα ασφαλείας κλπ)
Μέρος 6ο : Έλεγχος Εγκαταστάσεων
Μέρος 7ο : Εγκαταστάσεις σε χώρους με ειδικές απαιτήσεις
Το πρότυπο εφαρμόζεται στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις -τάσεως έως 1000 V AC ή έως 1500 V DC:
- Κατοικιών
- Εμπορικών καταστημάτων
- Δημοσίων κτιρίων
- Βιομηχανιών, βιοτεχνιών
- Γεωργικών και κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων
- Προκατασκευασμένων ή προσωρινών κτισμάτων κατηγορίας (1-5)
- Τροχόσπιτων και κάμπινγκ
- Εργοταξίων
- Μαρίνων εξυπηρέτησης σκαφών αναψυχής.
Το πρότυπο δεν εφαρμόζεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Στις εγκαταστάσεις έλξης (π.χ. ανελκυστήρες)
- Στις εγκαταστάσεις αυτοκινήτων και ρυμουλκούμενων οχημάτων (με εξαίρεση τα τροχόσπιτα)
- Στις εγκαταστάσεις πλοίων
- Στις εγκαταστάσεις αεροσκαφών
- Στις εγκαταστάσεις φωτισμού δημόσιων οδών και πλατειών και στις εγκαταστάσεις φωτισμού λιμένων και δημόσιων παραλιακών περιοχών
- Στις εγκαταστάσεις ηλεκτρικών φρακτών
- Στις εγκαταστάσεις αλεξικέραυνων
- Στις εγκαταστάσεις που προορίζονται για μεταφορά και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας.
Βασικές διαφοροποιήσεις
Συγκρίνοντας το Πρότυπο "ΕΛΟΤ HD-384 Απαιτήσεις για ηλεκτρικές εγκαταστάσεις" με τους Κ.Ε.Η.Ε. μπορούμε να συνοψίσουμε τις εξής βασικές διαφοροποιήσεις:
- Αναλύονται τα μέτρα προστασίας έναντι ηλεκτροπληξίας που πρέπει να λαμβάνονται για την αποφυγή άμεσης και έμμεσης επαφής με το ηλεκτρικό ρεύμα.
- Αναλύονται κανόνες που πρέπει να εφαρμόζονται κατά την επιλογή και εγκατάσταση των γειώσεων, της κύριας και της συμπληρωματικής ισοδυναμικής σύνδεσης.
- Αναλύονται οι πολύ χαμηλές τάσεις ασφαλείας SELV και προστασίας PELV.
- Αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του μέγιστου ρεύματος μιας ηλεκτρικής γραμμής.
- Ορίζεται πως θα γίνεται ο έλεγχος και ο επανέλεγχος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων.
- Γίνεται διαχωρισμός των χώρων σε ζώνες χρήσης σε λουτρά και σε πισίνες και επισημαίνονται οι ειδικές προδιαγραφές τις οποίες πρέπει να πληρούν οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις που υπάρχουν σε αυτές.
- Γίνεται επιτακτική ανάγκη η εγκατάσταση του αντιηλεκτροπληξιακού ρελέ και η τοποθέτηση πινακίδας οδηγιών για το χρήστη ώστε να πραγματοποιεί δοκιμή της λειτουργίας του αντιηλεκτροπληξιακού ρελέ σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Επισημαίνοντας τις δύο βασικότερες τροποποιήσεις που είναι η εγκατάσταση θεμελιακής γείωσης ως βασική γείωση και η χρήση αντιηλεκτροπληξιακού ρελέ στον κεντρικό πίνακα, θυμίζουμε ότι η υπουργική απόφαση με αριθμό ΦΑ΄50/12081/642 της 26/07/2006 ορίζει την υποχρεωτική εγκατάσταση του αντιηλεκτροπληξιακού ρελέ σε παλιές και νέες εγκαταστάσεις και η υπουργική απόφαση με αριθμό ΦΑ΄50/12081/642 της 26/07/06 ορίζει τη θεμελιακή γείωση ως βασική, με προθεσμία ενημέρωσης του κτιριοδομικού κανονισμού.
Βέβαια, επειδή οι προαναφερόμενες διαφοροποιήσεις δεν είναι και οι μοναδικές, θα πρέπει να γίνει προσεκτική μελέτη του Προτύπου από τους εγκαταστάτες ηλεκτρολόγους ώστε να εντοπιστούν τα σημεία που πρέπει να εφαρμόζονται ανελλιπώς κατά την κατασκευή της ηλεκτρολογικής εγκατάστασης. Ενώ οι ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις εκσυγχρονίζονται κι οι απαιτήσεις αυξάνονται διαρκώς, οφείλουμε να κατανοήσουμε ότι η ΑΣΦΑΛΕΙΑ και η ΕΓΓΥΗΣΗ στην εγκατάσταση είναι ζήτημα υπουργικής απόφασης και επαγγελματικής υποχρέωσης.
ΓΕΩΡΓΑΛΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ, (ΠΕ 1703) ΑΣΕΤΕΜ - ΣΕΛΕΤΕ